De vorming als taalcoach

Céline: “Ik ben student psychologie. Tijdens corona had ik sterk het gevoel: het is nu of nooit om vrijwilliger te worden. Ik volgde een vorming bij Atlas en ging aan de slag als taalcoach. Je kan vrijwilligerswerk kiezen dat aansluit bij je interesses. Bij mij is dat werken in de tuin, dus koos ik voor het tuinproject van de BabelBühne. Mijn buddy was Mohammed.

De vorming bij het begin van het traject heeft me goed geholpen. Je krijgt tools aangereikt zoals voorbeeldvragen, en je kan ook oefenen met een anderstalige. Wij moesten iets uitleggen en nadien gaf de vormingsbegeleider aan wat ze goed had begrepen en wat niet. Dat was een heel goede les. Zo leer je het belang van internationale woorden te gebruiken en om je tempo aan te passen. Na de vorming blijven de begeleiders van Atlas beschikbaar voor vragen en er was ook een tussentijds opvolgmoment. Maar ik vond het ook tof dat je vrij bent om zo wat je eigen weg te kiezen en je plek te vinden.

De eerste dagen hield ik me goed aan de basisvragen: ‘Wie ben je, wat doe je, heb je broers of zussen, …?’ Na een paar dagen besefte ik dat ik teveel bijvragen begon te stellen en dat ik het mijn buddy en de andere anderstaligen moeilijk maakte. Het hielp om foto’s te laten zien op mijn gsm, van de onderwerpen die ik bedoelde. Die beeldtaal is universeel en hielp ons echt vooruit. Tijdens ons werk maakte ik ook foto’s als we een nieuw woord hadden ontdekt. Bijvoorbeeld ‘onkruid’. Ik stuurde Mohammed een foto van onkruid met het woord en de keren daarop gebruikte hij dat in onze gesprekken. Dat is wel tof om zo aan een bredere woordenschat te kunnen werken.”

Het is voor iedereen verschillend hoe snel of hoe goed je Nederlands kan leren.

Céline: “Mijn buddy is een heel lieve en introvert persoon. Voor hem was het best wel moeilijk om zo in een grote groep terecht te komen met een gemeenschappelijke taal die voor hem nog vrij nieuw is. Door dit vrijwilligerswerk werd ik me er nog meer bewust van hoe we soms een grote groep mensen over 1 kam scheren. Alsof alle anderstaligen en nieuwkomers hetzelfde profiel hebben. Maar iedereen is anders, met een eigen karakter en eigenschappen. Er was nog een andere jongen in de groep die heel extravert was en veel mopjes vertelde. Het maakte hem niet zo uit of hij die misschien verkeerd of met fouten vertelde. Hij raakte snel met iedereen aan de praat, terwijl dat voor mijn buddy niet vanzelfsprekend is. Het is voor iedereen heel verschillend hoe snel of hoe goed je Nederlands kan leren. 

In het begin was Mohammed afwachtend en leunde hij op mij, maar na een tijd had hij ook zijn eigen draai gevonden. Door mijn examens kon ik een keer niet gaan. Toen stuurde hij mij een berichtje dat hij het zag zitten om alleen te gaan. Dat voelde voor ons allebei alsof we geslaagd waren in ons doel.”

Buddy zijn vergroot je blik. Nu is het veel concreter om te weten waarover ‘een diverse samenleving’ gaat.

Céline: “Door dit buddyproject heb ik veel meer voeling gekregen met anderstaligen en nieuwkomers. Mijn blik is opener en ik heb veel bijgeleerd. Nu kan ik beter bepaalde uitspraken van mensen uit mijn netwerk weerleggen of relativeren. De verhalen en de gesprekken met de buddy's maken het veel concreter om meer te weten waarover het gaat, als het gaat over een diverse samenleving. Het is echt niet zo simpel om ergens op een nieuwe plek te komen waar je niemand kent, waar je de taal ook niet kent en je geen voeling of kennis hebt van de cultuur en gewoontes. 

Mensen zoals mijn grootouders denken soms dat ‘anderstaligen hen niet begrijpen’ of onze cultuur niet aanvaarden. Maar zo ervaarde ik dat niet als taalcoach. Van de groep mensen van de Babelbühne kreeg ik vooral veel respect. Ze vroegen bijvoorbeeld of ik getrouwd was. Ik legde uit dat het niet vanzelfsprekend is dat je als 20-jarige vrouw getrouwd bent en kinderen hebt, hoewel er zeker ook hier mensen op jonge leeftijd trouwen. Dat ik studeer en samenwoon met mijn vriend,  vonden ze gewoon interessant. Over sommige zaken die ze nog niet kennen, hebben ze gewoon een uitleg of gesprek nodig, net zoals iedereen. 

Ik vertel in mijn vriendenkring enthousiast over dit project en krijg dan vaak te horen: ‘Amai, tof dat jij dat doet. Ik heb daar geen tijd voor.’ En dat is zo jammer, want zoveel tijd ben je daar niet aan kwijt. De kennis die ik hier al heb opgedaan kan ik gebruiken in mijn studie, in mijn professionele leven, en ook gewoon als persoon. Het zorgt voor persoonlijke groei. Er is nood aan extra vrijwilligers, zeker jonge mensen.”
 

Je moet alle aspecten van iemand bekijken. Anders verlies je de waarde van die persoon.

Céline: “Terwijl we bloemen plantten, vroeg een andere buddy aan mij of ik Amerika kende. Ik reageerde enthousiast, maar hij vertelde dan dat Amerika een bom op zijn huis had laten vallen. Dat alles verwoest was, ook zijn geliefde tuin. Het was een reminder dat iedereen een ander referentiekader heeft. Voor hem was ‘Amerika’ iets heel duisters, het had een totaal andere betekenis dan voor mij.

Ik vind het wel jammer dat we in onze opleiding op school zo weinig leren over cultuursensitief communiceren, over referentiekaders. Ik heb eens iets gelezen dat me altijd is bijgebleven: iemand is moslima, maar ook dochter, ook Vlaming, ook student. Het is belangrijk om alle aspecten van iemand te bekijken, anders verlies je de waarde van die persoon. We hebben de gewoonte om iemand te zien als bijvoorbeeld ‘moslim’ en dan denken we dat we alles al weten van die persoon. We leven in die diverse samenleving, mensen met migratieroots zijn evengoed deel van onze maatschappij. Je ontzegt jezelf kansen als je gesloten blijft voor anderen.”

Contacteer collega Sigrid via Sigrid.Decorte@antwerpen.be

Om taalcoach te worden volg je een aantal vormingen. De volgende vormingen vinden plaats op:
Donderdag 30 september
Donderdag 7, 14, 21, 28 oktober
van 13.00 tot 15.00

Kan je niet alle dagen? Neem contact op en we bekijken jouw situatie.