Grete: ‘Als buddy draag je bij aan het thuisgevoel van nieuwe Antwerpenaren.’

Hoe kwam Grete terecht bij Alas? Grete: ‘Ik volgde een Stadsklap bij Atlas tijdens een teamdag op mijn werk. Dat beviel me wel en daarom heb ik mij aangemeld bij Atlas als vrijwilliger voor Stadsklappen. Dat heb ik ook een aantal keren gedaan. Tegen de zomer kwam er een uitnodiging  van Atlas voor het project van zomerbuddy's en zo werd ik gekoppeld aan Fatima. Het spreekt me sowieso aan om contact te hebben met mensen die nieuw zijn in België. Ik ben erg geïnteresseerd in talen en in verschillende culturen. Ik heb Romaanse Filologie gestudeerd. En nu werk ik al een hele tijd als bibliothecaris in het hoger onderwijs.’

Als zomerbuddy heb je één-op-één-gesprekken met een nieuwe Antwerpenaar die nog maar pas Nederlands leert. Je spreekt minstens 5 keer met elkaar af in de zomer. Samen met je buddy kies je zelf wanneer jullie afspreken. Die eerste ontmoeting kan best spannend zijn.

Grete: ‘Het was niet gemakkelijk in het begin, omdat Fatima nog niet veel Nederlands kende. Die eerste ontmoeting, toen moesten we allebei nog een beetje zoeken. We moesten elkaar nog leren kennen. Het is ook een kwestie van vertrouwen opbouwen. We hebben gepraat over familie en cultuur en ik maakte lijstjes van Nederlandse woorden met de Arabische vertaling erbij. We hebben veel met de gsm vertaald en foto’s opgezocht op het internet om met elkaar te communiceren. Vanaf Fatima naar de lessen Nederlands ging was het fijn voor ons om dat als insteek te gebruiken. Het huiswerk werd de basis van ons gesprek. Die eerste keer hebben we afgesproken in Atlas en daarna gingen we vooral samen wandelen. Ik merk al een groot verschil nu tegenover het begin.’ Fatima: ‘Ik ben bijna klaar met 1.2 niveau van de Nederlandse lessen. Nog 1 maand!’

Doe vrijwilligerswerk dat je leuk vindt

Grete en Fatima startten als zomerbuddy's, maar hielden ook daarna contact. Zomerbuddy's is een kort vrijwilligersengagement, waar het vooral draait om Nederlands oefenen. Bij Grete evolueerde het naar een groter engagement. 

Grete: ‘Ik werk in de stad en Fatima woont hier. Dus we konden gemakkelijk in Antwerpen afspreken. Elke week op woensdag na mijn werk gingen we een uurtje ergens zitten in de zon of iets drinken. Fatima nam haar huiswerk mee en ik kon haar ook helpen met haar hobby’s. Fatima: ‘Grete helpt me echt goed. Met huiswerk, inschrijven voor zwemles en om te leren fietsen. Dat is echt fijn, iemand die je zo kan helpen. Zelfs met het uitzoeken van een goede tweedehands fiets.’

Atlas ondersteunt de vrijwilligers met informatie, tips & tricks om je taalgebruik te vereenvoudigen en om de conversatie met een anderstalige te stimuleren. Dat versterkt je als vrijwilliger.

Grete: ‘Het leuke aan zomerbuddy zijn vind ik dat je echt iets kan opbouwen met iemand. Het is niet zo vluchtig. Je krijgt ook op voorhand een vorming van Atlas. Het was heel interessant om op een andere manier naar taalverwerving te kijken. Bijvoorbeeld, als jouw eigen taal helemaal geen band heeft met het Nederlands is het al een pak moeilijker om Nederlands te leren. En als je in je eigen land geen kans hebt gekregen om onderwijs te volgen ligt de drempel nóg hoger. Dat was wel interessant en leerrijk, om dat te beseffen. Ik volgde een inspiratiedag oefenkansen Nederlands, georganiseerd door Team Taal van Atlas, gericht aan vrijwilligers. In de vormingen kregen we tips en tools die we konden gebruiken. Dat heeft me al goed geholpen om dit vrijwilligerswerk te doen.’

‘Het is belangrijk dat het graag doet, dat je jezelf niet forceert. Voor mij is het een vrij kleine inspanning om met Fatima af te spreken, zeker zo na mijn werk in de Stad. Dus je moet zoeken naar een manier die echt werkt voor jou. Ik hou van efficiëntie en ik krijg hiermee het gevoel dat ik met een minimale inspanning een maximaal resultaat kan bekomen. Ik merk dat ik haar echt kan helpen én dat het voor mij doenbaar blijft. Dat geeft me voldoening.’

Het komt van 2 kanten

Grete: ‘Ik ondersteun Fatima met Nederlands en Fatima vertelt mij over haar cultuur en bijvoorbeeld over de ramadan. Over Marokko en haar familie daar. Het is leuk daar meer over te horen, en ook over de zwemlessen en de lessen Nederlands. Je weet eigenlijk al wel dat het niet gemakkelijk is om Nederlands te leren en te integreren, maar dankzij mijn gesprekken met haar word ik daar nog wel bewuster van. Ik zie Fatima groeien, en ze durft ook meer. De lessen en de begeleiding die ze krijgt als werkzoekende helpen daar ook in. Door steun te krijgen van verschillende kanten kan ze sneller vooruitgang boeken. Of we elkaar kunnen beschrijven in enkele woorden? Fatima is leergierig, erg vriendelijk én ze kan goed koken. En wat vind jij Fatima, hoe zou jij mij omschrijven?’
Fatima: ‘Grete kan dingen goed uitleggen en herhalen. Ze is altijd stipt. En ze is altijd blij. Ik ben héél blij met Grete als buddy.’

Als buddy kan jij het verschil maken in iemands integratietraject. Veel nieuwe Antwerpenaren worden overstelpt door informatie en lessen. Nederlands leren, werk zoeken, een netwerk opbouwen. Sommige mensen onderhouden daarnaast nog hun gezin, anderen zijn misschien alleen en kennen bijna niemand. Het is niet eenvoudig om nieuwe contacten te maken, terwijl dat wel enorm kan helpen in taalverwerving én een thuisgevoel.

Grete: ‘Ik vind het mooi dat je iets kan betekenen voor iemand anders, in een maatschappelijke context. Deze nieuwe Antwerpenaren zijn hier, blijven hier en moeten hun weg zoeken. Als je daar een beetje bij kan helpen is dat zeker meegenomen. Ik ben op het einde van mijn carrière en ik wil graag iets nuttig doen. Om dat dan te kunnen doen voor mensen die aan het begin staan van een nieuwe weg, dat vind ik tof. Je kan kleine bijdragen doen in hun proces om zich hier thuis te voelen. Door contact te hebben met iemand die ook hier woont, help je hen wat af van die ‘vrees’ om mensen aan te spreken. Die onwennigheid, dat begrijp ik wel. Als je naar een ander land gaat waar iedereen er wat anders uitziet dan jij of een andere taal spreekt, voel je je toch sneller onzeker.’

Atlas is altijd op zoek naar extra vrijwilligers. Grete geeft nog een enkele tips mee om je over de streep te trekken.

Grete: ‘Het is belangrijk als buddy om de moed niet te verliezen. Geduld hebben, empathie hebben en je kunnen inleven in de situatie van anderen. Het kan echt een win-win situatie zijn. Het goede aan het zomerbuddy traject is dat je ook geen groot engagement moet aangaan. Als het niet jouw ding is, dan kan je na die 5 keer afspreken in de zomer ook gewoon weer stoppen. Als je het niet probeert ga je het nooit weten.’

Romy Piek interviewde Grete en Fatima tijdens haar stage bij Atlas